LỊCH SỬ LỤA | Phần 2
Khởi Nguyên Lụa Ngọc
Đăng ngày: 18/07/2025
Giữa những ngày đầu tiên của nền văn minh nhân loại, tơ lụa đã ghi dấu trong lịch sử từ hơn 8.500 năm trước, tại các ngôi mộ thời đại đồ đá mới ở Gia Hồ, Trung Quốc. Tại đây, những dấu tích đầu tiên của fibroin, thành phần chính trong tơ lụa, được phát hiện, cùng với các dụng cụ dệt thô sơ và kim xương. Đây là minh chứng cho thấy người dân Gia Hồ đã sở hữu những kỹ thuật cơ bản để dệt và may, khởi nguồn cho nghệ thuật lụa dệt nên văn hóa.
Lụa, từ những mảnh kén được tìm thấy tại các di chỉ văn hóa Dương Thiệu ở huyện Hạ, Sơn Tây, đã kể một câu chuyện khác. Chiếc kén bị cắt đôi bởi một lưỡi dao sắc bén, có niên đại từ 4000 đến 3000 TCN, được xác định là của loài tằm Bombyx mori đã được thuần hóa. Ở vùng đất này, những mảnh khung cửi nguyên sơ thuộc văn hóa Hà Mụ Độ, khoảng 4000 TCN, cũng xuất hiện như những mảnh ghép hoàn chỉnh cho bức tranh nghề dệt lụa thời kỳ đầu.
Tấm lụa dệt sớm nhất được phát hiện, có niên đại năm 3630 TCN, đã được sử dụng để bao bọc thi thể một đứa trẻ tại di chỉ Dương Thiệu ở Thanh Đài Thôn, Hà Nam. Tương tự, những mảnh lụa khác cũng được tìm thấy trong các di tích thuộc văn hóa Lương Chử tại Hồ Châu, Chiết Giang, từ khoảng năm 2700 TCN, và các ngôi mộ hoàng gia thuộc triều đại nhà Thương (1600–1046 TCN).
Từ những bước đầu lặng lẽ ấy, bí thuật nuôi tằm và dệt lụa lan tỏa ra ngoài Trung Hoa, đến Triều Tiên, Nhật Bản, và sau đó là Ấn Độ. Từ thế kỷ thứ 2 TCN, Trung Quốc đã khởi tạo mạng lưới thương mại, đưa lụa đi khắp phương Tây, được đón nhận bởi triều đình Ba Tư và nhà vua Darius III – nhân chứng của những ngày Alexander Đại Đế chinh phục đế quốc này.
Tuy lụa lan nhanh khắp Âu Á, Trung Quốc vẫn giữ vững vai trò độc tôn trong sản xuất suốt ba thiên niên kỷ. Những sợi lụa cổ nhất ngoài Trung Hoa được tìm thấy tại Chanhudaro, một di chỉ của nền văn minh Thung lũng Indus, có niên đại từ 2450–2000 TCN. Kỹ thuật kéo sợi và nuôi tằm tại đây đã mang màu sắc riêng, khác biệt với lụa của Trung Hoa.
Tấm áo của “Công Chúa Băng” Siberia, được phát hiện trong các ngôi mộ Pazyryk, cũng là một minh chứng khác. Chiếc áo vàng tưởng chừng làm từ lụa dại Trung Hoa, lại được xác định từ một nguồn gốc khác, có khả năng đến từ Ấn Độ – dấu vết của một thời đại mà lụa không chỉ là chất liệu, mà còn là nhịp cầu văn hóa, nối liền những dòng chảy xa xưa.
🤝 INBOX ngay cho chúng tôi để được tư vấn tận tình và lắng nghe những câu chuyện lịch sử ly kỳ nhé!
FOLK FORM | Dân Gian Ký
Họa tiết kể chuyện, cảm hứng thăng hoa
🏠 298 Nguyễn Thượng Hiền, P. 05, Q. Phú Nhuận, TP. HCM
🏠 18 Tam Trinh, P. Minh Khai, Q. Hai Bà Trưng, TP. HN
📞 +84 981 098 922
🌐 https://folk-form.vn/
🌐 https://folk-form.com/
#FolkForm #DânGianKý #QuyềnLựcThầmLặng #DiSảnĐểKhoácLênMình #quietluxury